LA FABBRICA DEL VALORE
OXFAM
Eén maand lang, van 17 oktober tot 16 november 2017, opent Oxfam een pop-upstore in de Antoine Dansaertstraat te Brussel (België), volgens de logica van de “Empty Shop”.
De basislogica van een “Empty Shop” houdt in dat de winkel zijn deuren opent zonder het minste product om te verkopen en daarna beetje bij beetje gevuld raakt naargelang de giften binnenkomen. Vervolgens verkoopt Oxfam deze giften om inkomsten te genereren waarmee de organisatie dan sociale projecten waar ook ter wereld kan financieren. Het aanbod in de winkel verandert dus dag na dag.
Daar de winkel in het huidige geval in de creatieve straat bij uitstek in Brussel ligt, zullen de giften voornamelijk afkomstig zijn van gerenommeerde Belgische ontwerpers en stilisten, maar daarnaast ook van internationale topmerken. Zo kunnen de grote merken oudere voorraden van de hand doen en zelf deelnemen aan een circulaire economie.
Natuurlijk zijn ook particulieren welkom met giften van kwaliteitsvolle tweedehandskleding van grote ontwerpers en merken.
Het concept van de scenografie, “La fabbrica del valore” genoemd, bestaat erin de creatie van waarde onder de aandacht te brengen, aan de hand van het inzamelen en sorteren van kledij, meubelen en prullaria door Oxfam in België. Natuurlijk is het ook de bedoeling om een graantje mee te pikken van de aanwezigheid van deze pop-upstore in de prestigieuze Antoine Dansaertstraat in Brussel en van de steun van bekende stilisten en voorname modemerken om mensen even te doen stilstaan, hun kooplust aan te wakkeren en hen met andere ogen te doen kijken naar Oxfam en zijn tweedehandswinkels.
Deze scenografie steunt in grote mate op producten of elementen die afkomstig zijn van de verschillende voorraden en sorteerwerkplaatsen van Oxfam in België; het doel bestaat erin om het dagelijks werk van de medewerkers voor het voetlicht te brengen door heel wat van hun werkinstrumenten te valoriseren en op te nemen in het scenario.
Het centrale element is een soort trechtermachine die symbool staat voor het verzamelen en sorteren van kledij om er onder andere “goudklompjes” uit te halen. Die zogenaamde goudklompjes zijn zeldzame kledingstukken die worden geschonken door mensen die ze niet meer nodig hebben en die in de ogen van een andere persoon grote waarde hebben, ofwel omdat die andere persoon het stuk werkelijk nodig heeft, ofwel omdat het bewuste stuk na verloop van tijd uniek is geworden en bijgevolg nog meer mensen het wensen te bezitten.
De bovenkant van de trechter wordt voorgesteld door weelderig bloeiende planten. Ze stellen de rijkdom en verscheidenheid van de “oogsten” voor, maar ook het ecologisch aspect van verzamelen en sorteren.
De structuur van deze grote sculpturale machine bestaat uit opslagrekken die afkomstig zijn van de entrepots; zo wordt de aandacht gevestigd op een van de essentiële fasen in het werk van Oxfam en zijn medewerkers.
Deze “weldoende machine” eindigt met een soort opgehangen lint dat door zijn vorm een cirkelbeweging op gang brengt en de indruk geeft unieke stukken te hebben gecreëerd, zoals een fabriek die waarde genereert met zijn activiteit en het werk van zijn medewerkers. Aan de hand van dit lange lint kan een groot aantal stukken die particulieren en ontwerpers hebben geschonken in de schijnwerpers worden geplaatst voor de hele duur van het evenement.
Naast deze waardegenererende machine bevat de pop-upstore nog verschillende andere sleutelelementen.
Bij de ingang is er een onthaaldesk waar men de gulle schenkers kan verwelkomen. De stukken die ze binnenbrengen, worden er uitgepakt op een gerecupereerd bureau dat is voorzien van een werklamp die toelaat de kledij bij het uitpakken grondig te bekijken; op die manier worden gift en schenker gevaloriseerd.
Boven in de pop-upstore staat een installatie die het podium van een defilé vertegenwoordigt in het midden van het vertrek; de scenografie omvat tal van elementen die dag in dag uit worden gebruikt bij het sorteren en opslaan van de stukken door Oxfam. Er wordt een soort nieuwe sculpturale identiteit gecreëerd die de stukken voorstelt in een nieuw licht.
Verschillende rekken en karretjes, afkomstig van de voorraden van Oxfam, laten toe de kledingstukken uit te stallen, opgehangen aan een kleerhanger of opgevouwen. Kartonnen dozen met verschillende afmetingen brengen afwisseling in de presentatieruimtes in functie van de geschonken stukken
Om aan te tonen dat er ook in het tweedehandssegment “goudklompjes” te vinden zijn, dat wil zeggen zeldzame of zeldzaam geworden stukken, en dat de modewereld zich ook heeft gemobiliseerd voor het evenement, wordt de hele scenografie afgewerkt met verguldsel ter verwijzing naar een bepaalde manier van communiceren en presenteren in de sector van de luxeartikelen.
Tevens laat deze behandeling met kleur toe zich te vergewissen van de ingreep die deze “empty shop” heeft ondergaan en het onderscheid ten opzichte van de al bestaande bouwkundige elementen duidelijker onder de aandacht te brengen.
De medewerking van grote ontwerpers alsook het streven om het originele en ietwat exclusieve karakter van sommige tweedehandsstukken onder de aandacht te brengen, hebben er ons ook toe bewogen de codes van de grote luxemerken op grafische wijze te vervormen ten voordele van Oxfam, door met hun logo te spelen op de glazen winkelpui.
De scenografie heeft een Italiaanse naam gekregen, “La fabbrica del valore”, om te verwijzen naar een bepaalde visie op de modewereld. Tevens is er een allusie naar “La fabbrica del vapore”, een tentoonstellingsruimte in Milaan die bekendheid geniet bij fashionista’s en designliefhebbers.
Verrassen en het verhaal vertellen van de valorisatie en de bewerking van de verzamelde giften, en tegelijk ook zoveel mogelijk bestaande producten en grondstoffen gebruiken om een scenografie te creëren.